جریان های سلفی؛ از انقیاد تا افراط گرایی

Authors

منصور میراحمدی

علی اکبر ولدبیگی

abstract

چکیده سلفیه به صورت یک جریان فکری ـ مذهبی به شیوه ای انتقادی در بین جامعۀ اهل سنت ظاهر شد، به تدریج رنگ سیاسی به خود گرفت، و درنهایت به یک جریان فکری سیاسی تبدیل گردید. با وجود این، پس از مدتی منازعات فکری و عقیدتی موجب اختلاف میان رهبران و طرفداران این جریان گردید. دسته ای از آن ها به نام «جامیه» در کنار حکومت قرار گرفتند و اطاعت از سلطان را لازم دانستند. دستۀ دوم «سروریه» نام گرفتند که با تشکیک در تقلیدگرایی و با فردی سازی فتوا زمینۀ خروج بر سلطان را فراهم کردند. دستۀ سوم به نام «قطبیه» نسخۀ بیگانه را برای کشورهای اسلامی نفی کردند و شعار جهادگرایی و حق مجازات سلطانی که رفتار اسلامی نداشته باشد را تبلیغ کردند. و درنهایت، دستۀ چهارم تشکیک در تقلیدگرایی سروریه و جهادگرایی قطبیه را درهم آمیختند و به نام «القاعده» مبارزۀ جهانی و افراط گرایی را عملیاتی نمودند. در مقالۀ حاضر با گزارشی از این جریان های سلفی، چگونگی تحول پدید آمده در جریان سلفیه، از انتقاد تا افراط گرایی، توضیح داده می شود. از دیدگاه حاکم بر مقاله، مهم ترین عامل این تحول، شرایط سیاسی ـ اجتماعی حاکم بر کشورهای اسلامی و فرایند های حاکم بر مناسبات این کشورها در نظم جدید جهانی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جریان‌های سلفی؛ از انقیاد تا افراط‌گرایی

چکیده سلفیه به‌صورت یک جریان فکری ـ مذهبی به شیوه‌ای انتقادی در بین جامعۀ اهل سنت ظاهر شد، به‌تدریج رنگ سیاسی به خود گرفت، و درنهایت به یک جریان فکری سیاسی تبدیل گردید. با وجود این، پس از مدتی منازعات فکری و عقیدتی موجب اختلاف میان رهبران و طرفداران این جریان گردید. دسته‌ای از آن‌ها به نام «جامیه» در کنار حکومت قرار گرفتند و اطاعت از سلطان را لازم دانستند. دستۀ دوم «سروریه» نام گرفتند که با تش...

full text

بررسی تاثیر اندیشه های سلفی بر گسترش افراط گرایی اسلامی مطالعه موردی مدارس اسلامی پاکستان

ظهور سلفی گری یکی از مهمترین وقایع تاریخ است که فراز و نشیب بسیاری را شاهد بوده و توانسته است بااستفاده از جذابیت هایش در بین تمامی ادیان و توده ها، با شعار بازگشت به اصول اولیه، در برهه هایی از تاریخ تاثیرات فراوانی بر جای گذارد. شکل گیری سلفی گری همچنین یکی از مهمترین رویدادهای ایدئولوژیک تاریخ مسلمانان به شمار می آید، که توانسته است با ادبیات فقهی و کلامی، نیاز به گرایش ها و جریان های سیاسی ...

15 صفحه اول

افراط گرایی، نقطه مقابل عقلانیت و شریعت

احمد بهشتی[1] این نوشتار، نخست مروری دارد بر بیان ماهیت افراط گرایی و مضرات آن، سپس به بحث درباره راه های مبارزه با آن پرداخته است. افراط گرایی یا قومی یا نژادی یا حزبی و گروهی یا مذهبی است. از آن جا که افراط گرایی زاییده تعصب خشک و خروج از جاده اعتدال و عقلانیت و گریز از شریعت است، برای مبارزه با همه اقسام، بیان مضرات افراط گرایی، و ت...

full text

نسبی گرایی حقوق بشر و افراط گرایی مذهبی

یکی از بحث های بنیادین در خصوص حقوق بشر، جهان شمول و عام بودن حقوق بشر یا نسبی بودن آن است. دیدگاهی که از جهان شمول بودن این حقوق سخن می گوید، معتقد است حقوق مصرح در اسناد حقوق بشر و به ویژه حقوق بشر نسل اول که در اعلامیه جهانی حقوق بشر و برخی اسناد منطقه ای انعکاس یافته است، حقوقی عام و جهان شمول است. به عنوان مثال، حق کرامت انسانی، حق حیات و مواردی این چنین، حقوقی برای نوع بشر، فارغ از تعلق ب...

full text

بازتاب سیل 2010 پاکستان بر افراط گرایی

پاکستان به عنوان یکی از مهمترین کشورهای اسلامی، در سه دهه اخیر کانون فعالیت بسیاری از جریان­های افراط­گرا در منطقه جنوب آسیا تلقی شده است. تحولات مهم داخلی، منطقه­ای و بین­المللی از جمله اجرای برنامه اسلامی­سازی ژنرال ضیاءالحق، انقلاب اسلامی ایران، جهاد اسلامی علیه شوروی و اشغال افغانستان و حمله امریکا به افغانستان در سال 2001، تاثیرات عمیقی بر رشد افراط­گرایی در پاکستان داشته است. در سال 2010 ...

full text

چین و افراط گرایی برگرفته از منطقه آسیای مرکزی

در این مقاله تلاش شده تا تصویری از افراط­ گرایی در ایالت سین­ کیانگ چین، ­زمینه­ ها و عواملِ تشدید کننده آن ارائه شود. علاوه بر این نحوه برخورد و تعامل دولت مرکزی چین با ساکنان این ایالت نیز مطمح ­نظر قرار خواهد گرفت. اختلافات دینی و نژادی ساکنان سین­ کیانگ یعنی اویغورها با ساکنان اصلی کشور چین یعنی قوم هان، در کنار تأثیر­­پذیری از گروه­ های تندرو و اسلام­ گرایان در منطقه آسیای مرکزی از جمله عوا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جستارهای سیاسی معاصر

Publisher: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

ISSN 2383-1294

volume 5

issue 12 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023